Srpske narodne epske pesme

Srpske narodne epske pesme

Usmeno stvaralaštvo predstavlja sintezu narodne književnosti, istorije, običaja, kulture, verovanja i uopšte pogleda na svet. Sinkretizam usmenog kolektivnog stvaralaštva protkan mislima i delima nadarenih, zapaženih individualnih stvaralaca predstavlja ono osnovno, primarno, esencijalno znanje naše srpske književnosti.

Jedna od prvih najznačajnijih ličnosti – Vuk Stefanović Karadžić čini osnovu učenja našeg jezika i književnosti od najranijih dana školovanja, počev od osnovne, srednje škole, preko fakulteta i čitavog čovekovog života.

Zabeleživši mnoštvo pesama od nadarenih pevača i pripovedača, sačuvao ih je od zaborava i omogućio dalje čitanje i prenošenje kroz vekove i generacije.

Narodne epske pesme podeljene su prema ciklusima koji su uglavnom određeni istorijskim razdobljima kojima se bave. One su nešto čemu se čovek stalno vraća. U njima su opevani junački podvizi naših predaka i predstavljaju osobenu pesničku povesnicu i podstrekač za dalju borbu kroz život.

Pored epskih pesama koje opevaju istorijske događaje, megdane, epske junake predstavljaju kao heroje nadzemaljske snage i čojstva, postoje i lirsko-epske vrste, ili kako ih je Vuk nazvao pesme „na međi” jer sadrže i lirske i epske elemente. Među njima posebno se ističu narodne balade u kojima junaci ginu za ljubav, za razliku od epskih junaka koji svoje živote gube za čast i poštenje. Balade su izuzetno emotivne i karakteriše ih tragičan završetak.

Valentina Aleksić

Iz sadržaja knjige Srpske narodne epske pesme:

Pretkosovski ciklus

• Sveti Savo
• Ženidba kralja Vukašina
• Zidanje Skadra
• Ženidba Dušanova
• Ženidba kneza Lazara
• Uroš i Mrnjavčevići
• Miloš u Latinima

Kosovski ciklus

• Banović Strahinja
• Car Lazar i carica Milica (o boju Kosovskom)
• Propast carstva srpskoga
• Smrt Majke Jugovića
• Komadi od različnijeh kosovskijeh pjesama
• Kosovka Djevojka

Ciklus Kraljevića Marka

• Marko Kraljević i vila
• Marko Kraljević i Ljutica Bogdan
• Sestra Leke kapetana
• Ženidba Marka Kraljevića
• Marko Kraljević poznaje očinu sablju
• Marko Kraljević i beg Kostadin
• Marko Kraljević i Musa Kesedžija
• Marko Kraljević ukida svadbarinu
• Marko pije uz ramazan vino
• Oranje Marka Kraljevića
• Smrt Marka Kraljevića

Pokosovski ciklus

• Bolani Dojčin
• Smrt vojvode Kaice
• Smrt vojvode Prijezde
• Ženidba Maksima Crnojevića
• Dioba Jakšića

Hajdučke i uskočke pesme

• Starina Novak i knez Bogosav
• Ropstvo Jankovića Stojana
• Stari Vujadin
• Mali Radojica
• Ivo Senković i Aga od Ribnika

Pesme o oslobođenju Srbije i Crne Gore

• Tri sužnja
• Početak bune protiv dahija
• Boj na Čokešini
• Boj na Salašu
• Boj na Mišaru

Narodne lirsko-epske pesme

• Ženidba Milića Barjaktara
• Hasanaginica
• Predrag i Nenad
• Smrt Omera i Merime
• Izvori

Ovo izdanje možete poručiti i u kompletu – Komplet knjiga Srpska narodna književnost 1 – 5

Usmeno stvaralaštvo predstavlja sintezu narodne književnosti, istorije, običaja, kulture, verovanja i uopšte pogleda na svet. Sinkretizam usmenog kolektivnog stvaralaštva protkan mislima i delima nadarenih, zapaženih individualnih stvaralaca predstavlja ono osnovno, primarno, esencijalno znanje naše srpske književnosti.

Jedna od prvih najznačajnijih ličnosti – Vuk Stefanović Karadžić čini osnovu učenja našeg jezika i književnosti od najranijih dana školovanja, počev od osnovne, srednje škole, preko fakulteta i čitavog čovekovog života. Zabeleživši mnoštvo pesama od nadarenih pevača i pripovedača, sačuvao ih je od zaborava i omogućio dalje čitanje i prenošenje kroz vekove i generacije.